นอกจาก TV Anime แล้ว ยังมีคำจำกัดความอีกหลายที่ถูกใช้เรียกอนิเมะ อย่าง OVA, OAD, ONA, Film และ Live Action ซึ่งบางคำมีความหมายคล้ายกันสามารถใช้ทดแทนกันได้ในบางโอกาส ในบทความนี้เลยมาแนะนำกันว่าแต่ละคำมีความหมายอย่างไร และใช้ต่างกันอย่างไร
OVA (Original Video Animation)การ์ตูนบางเรื่องที่ไม่ฉายทางโทรทัศน์ ส่วนใหญ่วางขายตามสะดวก ไม่ต้องขายต่อเนื่องและไม่ต้องเสียค่า Slot เวลา อาจขายแค่ 1 – 2 ตอนในแต่ละปีจนจบ หลายๆ เรื่องจะใช้ทุนสร้างสูงกว่าภาค TV ในระดับหนึ่งเพื่อให้มีคุณค่าน่าสะสม แต่ส่วนใหญ่จะน้อยกว่าภาคจอเงิน
แต่เดิมจะใช้คำว่า OAV (Original Animated Video) ซึ่งมีความหมายคล้ายกัน แต่เนื่องจากในญี่ปุ่นมีกรณีสับสนกับคำว่า AV (วีดีโอสำหรับผู้ใหญ่) เลยเลี่ยงไปใช้ OVA แทนมากกว่า แต่บางทีก็จะเห็นทั้งสองคำนี้ ก็ความหมายไม่ต่างกันและใช้แทนกันได้
OAD (Original Anime DVD)อนิเมะตอนพิเศษที่ขายพร้อมมังงะเล่มล่าสุด นิยมใช้ว่าชุด Limited Edition โดยมีราคาแพงกว่าปกติมังงะปกติเพราะบวกค่า DVD ปกติไปด้วย เป้าหมายเพื่อขายกลุ่มแฟนๆ ของเรื่องนั้นโดยเฉพาะและกระตุ้นยอดหนังสือไปในตัว ปกติจะไม่มีขายแยกต่างหากเพราะถ้าขายแยกก็จะไม่ต่างจากการขาย OVA ปกติ
ปัจจุบันคำนี้เริ่มใช้น้อยลงเพราะคนต่างประเทศที่โหลดอย่างเดียวและพิจารณาด้านเนื้อหาแล้ว อาจจะใช้คำว่า OVA แทนได้เหมือนกัน อีกอย่างบางเรื่องก็แถมแบบ BD ก็เริ่มมีให้เห็นบ้าง
ONA (Original Net Animation)อนิเมชั่นที่ฉายผ่านระบบเน็ตเวิร์คและไม่มีฉายทางทีวีในญี่ปุ่น (อาจฉายภายหลัง) เพื่อลดต้นทุนการฉายลงและไม่ถูกจำกัด Slot เวลาที่ฉาย ปัจจุบันคนดูผ่านอินเตอร์เน็ตก็เยอะขึ้นทุกปีด้วย แต่ผลเสียคล้าย OVA คือ ผู้ที่ไม่ได้ตามข่าวอนิเมะมากนัก จะไม่ขวนขวายไปชม ต่างจากการฉายทางทีวีที่เข้าถึงผู้ชมได้ง่ายกว่า
บางเรื่องที่ฉายไม่จบทางทีวี หรือต้องการทำตอนพิเศษ จะเลือกฉายผ่านอินเตอร์เน็ตแทน เช่น OreImo SS1 จบภาค TV แค่ตอน 12 แล้วไปต่อตอน 12.5 จนถึงตอน 15 ทาง ONA แทน ซึ่งสุดท้ายก็จะรวมเป็นแผ่นขายพร้อมกับภาค TV
SP (Special)เป็นตอนพิเศษที่แถมมากับแผ่น Blu-Ray หรือ DVD ซึ่งอาจแถมมากับตอนปกติ อย่าง Accel World (SP) จะแถมมากับ Accel World ทุกแผ่น เป็นต้น ส่วนใหญ่จะเป็นอนิเมะแบบตอนสั้นๆ 2 - 5 นาที
Film หรือ Movieอนิเมะที่ฉายในโรงภาพยนตร์ อาจเป็นตอนพิเศษ, ตอนจบต่อเนื่องจากภาค TV หรืออนิเมะที่ทำมาฉายบนจอเงินโดยเฉพาะ ส่วนใหญ่จะทุนสร้างสูงทำให้ภาพละเอียดกว่าภาค TV ถึงหลายเรื่องจะจำกัดโรงฉายและส่วนใหญ่รายได้น้อยกว่าภาพยนตร์ที่คนแสดง แต่หลายเรื่องทำรายได้ระดับร้อยล้านเยนถึงพันล้านเยนขึ้นไป หลังฉายประมาณครึ่งปีถึง 1 ปี จะมีการวางขาย DVD หรือ BD ตามมา
เกร็ดน่ารู้ : บางเรื่องอย่าง Mobile Suit Gundam UC หรือ Code Geass: Akito the Exiled ถึงจะฉายโรงภาพยนตร์มาก่อนที่จะทำแผ่น แต่เป็นการฉายจำกัดโรงและจำกัดรอบเพื่อเอาใจคนที่อยากดูก่อนเท่านั้น ทำให้นิยมเรียกว่า OVA และไม่นิยมเรียกว่า Film
OVA (Original Video Animation)การ์ตูนบางเรื่องที่ไม่ฉายทางโทรทัศน์ ส่วนใหญ่วางขายตามสะดวก ไม่ต้องขายต่อเนื่องและไม่ต้องเสียค่า Slot เวลา อาจขายแค่ 1 – 2 ตอนในแต่ละปีจนจบ หลายๆ เรื่องจะใช้ทุนสร้างสูงกว่าภาค TV ในระดับหนึ่งเพื่อให้มีคุณค่าน่าสะสม แต่ส่วนใหญ่จะน้อยกว่าภาคจอเงิน
แต่เดิมจะใช้คำว่า OAV (Original Animated Video) ซึ่งมีความหมายคล้ายกัน แต่เนื่องจากในญี่ปุ่นมีกรณีสับสนกับคำว่า AV (วีดีโอสำหรับผู้ใหญ่) เลยเลี่ยงไปใช้ OVA แทนมากกว่า แต่บางทีก็จะเห็นทั้งสองคำนี้ ก็ความหมายไม่ต่างกันและใช้แทนกันได้
OAD (Original Anime DVD)อนิเมะตอนพิเศษที่ขายพร้อมมังงะเล่มล่าสุด นิยมใช้ว่าชุด Limited Edition โดยมีราคาแพงกว่าปกติมังงะปกติเพราะบวกค่า DVD ปกติไปด้วย เป้าหมายเพื่อขายกลุ่มแฟนๆ ของเรื่องนั้นโดยเฉพาะและกระตุ้นยอดหนังสือไปในตัว ปกติจะไม่มีขายแยกต่างหากเพราะถ้าขายแยกก็จะไม่ต่างจากการขาย OVA ปกติ
ปัจจุบันคำนี้เริ่มใช้น้อยลงเพราะคนต่างประเทศที่โหลดอย่างเดียวและพิจารณาด้านเนื้อหาแล้ว อาจจะใช้คำว่า OVA แทนได้เหมือนกัน อีกอย่างบางเรื่องก็แถมแบบ BD ก็เริ่มมีให้เห็นบ้าง
ONA (Original Net Animation)อนิเมชั่นที่ฉายผ่านระบบเน็ตเวิร์คและไม่มีฉายทางทีวีในญี่ปุ่น (อาจฉายภายหลัง) เพื่อลดต้นทุนการฉายลงและไม่ถูกจำกัด Slot เวลาที่ฉาย ปัจจุบันคนดูผ่านอินเตอร์เน็ตก็เยอะขึ้นทุกปีด้วย แต่ผลเสียคล้าย OVA คือ ผู้ที่ไม่ได้ตามข่าวอนิเมะมากนัก จะไม่ขวนขวายไปชม ต่างจากการฉายทางทีวีที่เข้าถึงผู้ชมได้ง่ายกว่า
บางเรื่องที่ฉายไม่จบทางทีวี หรือต้องการทำตอนพิเศษ จะเลือกฉายผ่านอินเตอร์เน็ตแทน เช่น OreImo SS1 จบภาค TV แค่ตอน 12 แล้วไปต่อตอน 12.5 จนถึงตอน 15 ทาง ONA แทน ซึ่งสุดท้ายก็จะรวมเป็นแผ่นขายพร้อมกับภาค TV
SP (Special)เป็นตอนพิเศษที่แถมมากับแผ่น Blu-Ray หรือ DVD ซึ่งอาจแถมมากับตอนปกติ อย่าง Accel World (SP) จะแถมมากับ Accel World ทุกแผ่น เป็นต้น ส่วนใหญ่จะเป็นอนิเมะแบบตอนสั้นๆ 2 - 5 นาที
Film หรือ Movieอนิเมะที่ฉายในโรงภาพยนตร์ อาจเป็นตอนพิเศษ, ตอนจบต่อเนื่องจากภาค TV หรืออนิเมะที่ทำมาฉายบนจอเงินโดยเฉพาะ ส่วนใหญ่จะทุนสร้างสูงทำให้ภาพละเอียดกว่าภาค TV ถึงหลายเรื่องจะจำกัดโรงฉายและส่วนใหญ่รายได้น้อยกว่าภาพยนตร์ที่คนแสดง แต่หลายเรื่องทำรายได้ระดับร้อยล้านเยนถึงพันล้านเยนขึ้นไป หลังฉายประมาณครึ่งปีถึง 1 ปี จะมีการวางขาย DVD หรือ BD ตามมา
เกร็ดน่ารู้ : บางเรื่องอย่าง Mobile Suit Gundam UC หรือ Code Geass: Akito the Exiled ถึงจะฉายโรงภาพยนตร์มาก่อนที่จะทำแผ่น แต่เป็นการฉายจำกัดโรงและจำกัดรอบเพื่อเอาใจคนที่อยากดูก่อนเท่านั้น ทำให้นิยมเรียกว่า OVA และไม่นิยมเรียกว่า Film
๐๐ความหมายของOVA,OAD,ONAและSP๐๐